1 Nisan 2025

İslami Finansa Yön Veren Uluslararası Kuruluşlar 

İslami finans sektörü, uluslararası düzeyde hızla büyümeye devam ederken, bu alanın gelişimini destekleyen çeşitli kuruluşlar önemli roller üstlenmektedir. Bu kuruluşlar, standartlaşma, düzenleme, yatırım ve sigorta gibi farklı alanlarda faaliyet göstererek İslami finansın daha güvenilir ve sürdürülebilir bir sistem haline gelmesine katkı sağlamaktadır. İşte İslami finans sektörüne yön veren önemli uluslararası kuruluşlar: 

  1. İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT)

İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), 1969 yılında Fas’ın Rabat kentinde kurulmuş olup, 57 üye ülkeye sahip en büyük uluslararası İslami organizasyondur. Teşkilatın amacı, İslam dünyasının ekonomik ve ticari gelişimini desteklemek ve üye ülkeler arasında iş birliği sağlamaktır. İİT bünyesinde yer alan Ekonomi ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (COMCEC), İslam finansının gelişimine yönelik projeler yürütmektedir. 

  1. İslam Kalkınma Bankası Grubu (İKB)

İslam Kalkınma Bankası (İKB), 1975 yılında kurularak, İslam ülkelerinin ekonomik kalkınmasını ve sosyal gelişimini destekleyen projelere finansman sağlamaktadır. İKB Grubu, aşağıdaki alt kuruluşlarla faaliyet göstermektedir: 

  • İslami Araştırmalar ve Eğitim Enstitüsü (IRTI): İslam ekonomisi ve finansı alanında araştırma ve eğitim faaliyetleri yürütür. 
  • Yatırım ve İhracat Kredileri Sigortası İçin İslami İşbirliği Kurumu (ICIEC): Üye ülkeler arasındaki yatırımları ve ticareti destekleyen sigorta hizmetleri sunar. 
  • Özel Sektör Kalkınması İçin İslami İşbirliği Kurumu (ICD): Üye ülkelerde özel sektör yatırımlarını destekler. 
  • Uluslararası İslami Ticaret Finansmanı Şirketi (ITFC): İslam ülkeleri arasındaki ticaretin artırılmasına yönelik finansman sağlar. 
  1. İslami Finansal Kuruluşlar Muhasebe ve Denetim Kurumu (AAOIFI)

1991 yılında Bahreyn’de kurulan AAOIFI, İslami finans kurumları için muhasebe, denetim ve etik standartları belirleyen bir kuruluştur. 100’den fazla standardı yayınlayan AAOIFI, İslami finans sisteminde ortak bir muhasebe ve finansal raporlama dili oluşturmayı amaçlamaktadır. 

  1. İslami Finansal Hizmetler Kurulu (IFSB)

2002 yılında Malezya’da kurulan IFSB, İslami finans alanında düzenleyici otoriteler için standartlar ve yol gösterici ilkeler geliştirmektedir. Risk yönetimi, kurumsal yönetim ve şeffaflık gibi alanlarda çalışmalar yürütmektedir. 

  1. Uluslararası İslami Finans Piyasası Kurumu (IIFM)

2002 yılında kurulan IIFM, İslami sermaye piyasalarının gelişimini teşvik eden ve standartlaşmayı sağlayan bir kuruluştur. Sukûk ve ticaret finansmanı alanlarında araştırmalar yaparak uluslararası iş birlikleri kurmaktadır. 

  1. Uluslararası İslami Derecelendirme Ajansı (IIRA)

IIRA, İslami finans kuruluşları ve ürünleri için bağımsız derecelendirme hizmetleri sunarak finansal piyasaların şeffaflığını artırmaktadır. Bu sayede yatırımcıların bilinçli kararlar almasına katkıda bulunmaktadır. 

  1. Uluslararası İslami Likidite Yönetim Şirketi (IILM)

IILM, İslami finans kurumlarının kısa vadeli likidite yönetimini desteklemek amacıyla finansal araçlar ihraç eden bir kuruluştur. 2010 yılında kurulan bu şirket, merkez bankaları ve düzenleyici otoriteler tarafından desteklenmektedir. 

 

Sonuç 

İslami finansın dünya genelinde daha etkin ve düzenli bir yapıya kavuşması için bu kuruluşlar kritik roller üstlenmektedir. Düzenleyici kurumlar (AAOIFI, IFSB), finansal destek sağlayan kuruluşlar (İKB Grubu) ve piyasa istikrarını korumaya yönelik ajanslar (IIRA, IILM), sektörün büyümesini ve güvenilirliğini sağlamaktadır. İslami finansın küresel ölçekte büyümesi için bu kuruluşların faaliyetleri, yeni finansal ürünlerin geliştirilmesi ve uluslararası standartların oluşturulması açısından büyük önem taşımaktadır. 

 

Bu yazı, Sayın Fatih Güçlü ve Metin Kılıç’ın çalışmasından alınmıştır.